Làm Gốm

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, giai đoạn trẻ từ 0 - 6 tuổi là giai đoạn hoàn thiện các vận động thô và vận động tinh, giúp trẻ có khả năng tự phục vụ bản thân và làm tiền đề cho việc học tập sau này của trẻ ở Tiểu học. Và việc hoàn thiện các kĩ năng vận động của đôi tay là một trong các mục tiêu lớn đó. Thông qua hoạt động thực hành cuộc sống, vui chơi tại Ukiyo các con có cơ hội để luyện tập các vận động này một cách độc lập và vui vẻ. Thêm vào đó, các cô nhận thấy làm Gốm là một hoạt động hết sức thú vị và giúp ích rất nhiều trong quá trình hoàn thiện các kĩ năng ở giai đoạn này.

Ngoài việc hỗ trợ hoàn thiện các kĩ năng vận động thô của cánh tay, vận động tinh của các ngón tay, nặn Gốm còn giúp trẻ phát triển các kĩ năng khác như kĩ năng phối hợp tay - mắt, kĩ năng giải quyết vấn đề, phát triển tính thẩm mỹ và đem lại cảm giác thành tựu, giúp trẻ điềm tĩnh và xây dựng tính kỉ luật... Điều này thực sự quan trọng trong việc kiến tạo bản thân trẻ.

Vậy tại sao lại là làm Gốm từ đất sét tự nhiên mà không phải là chơi bột nặn hay đất sét nhân tạo?

Bột nặn (playdough) hoặc đất sét nhân tạo khá mềm so với đất sét tự nhiên nên trẻ chỉ cần dùng rất ít lực tác động đã có thể tạo hình được. Hơn nữa, bột nặn sẽ không bị khô trong suốt quá trình trẻ chơi nhưng đất sét thì lại khô khá nhanh nếu con làm các chi tiết nhỏ, mảnh và một vài đặc tính riêng khác mà trẻ cần ghi nhớ. Cho nên việc dùng đất sét để tạo hình là một thử thách nho nhỏ cho các con giúp nâng cao kĩ năng vận động cũng như buộc trẻ phải tính toán và thao tác sao cho công việc diễn ra suôn sẻ và hợp lí. Ví dụ, nếu trẻ nặn xong cái quai của tách trà nhưng lại để sang một bên làm công đoạn khác mà không gắn vào thân tách trà thì một lúc sau cái quai đó khô sẽ không thể gắn được nữa mà phải làm lại, hoặc nếu trẻ không khoét lỗ khi đất sét còn ẩm mà để khô thì sẽ rất khó khoét và mất rất nhiều thời gian...Đó là lí do trẻ cần ghi nhớ đặc tính của đất, các bước thực hiện theo đúng qui trình và sắp xếp công việc hợp lí.

Ngoài ra, xoay còn giúp trẻ phát triển cảm giác vận động cực kì tốt. Khi xoay Gốm, trẻ cần cảm nhận được cảm giác của đất để điều chỉnh lực của các ngón tay sao cho sản phẩm tạo thành đúng như ý muốn, mỏng quá sẽ bị vỡ ngay khi cầm lên hoặc dày quá sẽ không đẹp, nếu lực ngón tay phân bổ không đồng đều thì sản phẩm sẽ méo mó không đẹp... Để thành công trong công việc này, ngoài khả năng khéo léo của đôi tay trẻ cần phải có sự kiên nhẫn, thực hiện một cách chậm rãi từng bước một. Vì thế, làm Gốm giúp trẻ xây dựng ý chí, tự tin nội tại khi vượt qua được khó khăn ban đầu và hoàn thành một sản phẩm như mình mong muốn.

Cảm giác thành tựu và sự thể hiện bản thân là hai khía cạnh khác mà công việc làm Gốm mang đến cho trẻ. Đương nhiên đối với công việc của trẻ nhỏ quá trình luôn quan trọng hơn kết quả. Dù kết quả có như thế nào thì trẻ vẫn học được rất nhiều điều trong quá trình làm việc của mình. Nhưng trẻ cũng thích thể hiện bản thân, khi tạo ra một thứ gì đó để khoe với bạn bè và người lớn hoặc tặng cho người khác, trẻ thực sự rất vui và tự hào. Có một tác phẩm hoàn chỉnh để cất giữ hoặc làm quà tặng cho người thân, bạn bè sẽ làm tăng thêm giá trị đặc biệt cho cuộc sống của trẻ.

Nặn Gốm là một hoạt động tạo ra đồ vật trong không gian ba chiều, từ những ý tưởng bên trong thể hiện ra bên ngoài thông qua đôi bàn tay. Nó giúp trẻ phát huy khả năng sáng tạo và biến suy nghĩ thành hành động và kết quả là sản phẩm được tạo ra. Bên cạnh đó, việc tạo ra một sản phẩm theo mẫu vật thật đòi hỏi đứa trẻ phải hiểu nhận thức về không gian. Trẻ cần di chuyển vật mẫu xung quanh và tự di chuyển xung quanh mẫu để xem tất cả các mặt và xem xét hình dạng và kết cấu của mẫu. Điều này không chỉ giúp trẻ khi sáng tạo nghệ thuật mà còn giúp điều hướng trong thế giới thực xung quanh mình. Việc làm Gốm giúp trẻ học cách lập kế hoạch và giải quyết vấn đề khi trẻ tạo ra mảnh ghép ba chiều của mình. Trẻ sẽ phải tự hỏi: Mình có thể làm chiếc bình này to ra sao, cao bao nhiêu? Làm như thế này liệu cái cây có đứng được không hay bị ngã? Con chim của mình nên mở hay đóng cánh?…

Làm việc để tạo ra các tác phẩm nghệ thuật bằng đất sét cho phép trẻ em khám phá những thách thức, giải quyết vấn đề và học cách phục hồi sau những sai lầm của mình khi chúng xảy ra. Khi trẻ em mắc lỗi trong quá trình nặn, nhưng biết cách sửa chữa hoặc giải quyết vấn đề, điều đó giúp trẻ tự tin hơn khi biết mình có thể sửa chữa nó. Sự dễ dàng sửa chữa của đất sét cho phép những đứa trẻ sợ thất bại không bị dừng lại bởi những sai lầm, và giúp chúng hiểu rằng chúng có thể phục hồi và học hỏi từ những khoảnh khắc thất bại.

Thêm vào đó, làm Gốm còn giúp trẻ xây dựng sự điềm tĩnh, tính kiên trì. Trẻ em có xu hướng không tập trung vào một nhiệm vụ trong thời gian quá lâu, nhưng có thể say mê với công việc của chúng khi làm việc với đất sét. Lý do mà trẻ có thể say mê với công việc của mình đó là do tính chất vật lí của đất sét, trẻ có thể dễ dàng tác động lên nó để tạo ra kết quả mình mong muốn, có cơ hội thể hiện cảm xúc và ý tưởng của mình, là thứ trẻ có thể để lại dấu ấn cá nhân lên nó. Nếu một đứa trẻ lo lắng, có vấn đề về sự chú ý hoặc có mức độ hoạt động cao thì đất sét có thể giúp xoa dịu sự lo lắng của chúng bằng cách giúp chúng tập trung và tập trung năng lượng vào một nhiệm vụ trong thời gian dài. Ngay cả trẻ em bị trầm cảm cũng có thể được hưởng lợi khi làm việc với đất sét bằng cách có cơ hội bộc lộ các vấn đề của mình.

Kỉ luật và khả năng làm theo hướng dẫn cũng là lợi ích mà Gốm mang lại cho trẻ. Ở xưởng làm luôn có những quy tắc để đảm bảo an toàn cho trẻ. Và những quy tắc này cũng rất đơn giản để trẻ em dễ dàng ghi nhớ và làm theo. Việc làm việc theo các quy tắc ở xưởng Gốm sẽ giúp các con xây dựng được tính kỉ luật từ sớm và có tác động tốt đến quá trình trưởng thành của trẻ. Đồng thời để tạo nên một sản phẩm hoàn chỉnh trẻ cần tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn, theo qui trình và thứ tự từng bước một. Vì nếu không tuân theo chỉ dẫn thì có thể thành phẩm cuối cùng sẽ bị lỗi hoặc hoàn toàn không sử dụng được. Ví dụ, nếu trẻ không nhồi đất trước khi nặn hoặc xoay Gốm thì lúc nung sản phẩm sẽ nứt, vỡ hoặc nếu trẻ quên tạo rãnh và bôi hồ trước khi dán cái quai vào phần thân của ấm trà thì lúc nung xong cái quai sẽ rớt ra khỏi ấm và không thể dùng được nữa.

Gốm là một sản phẩm mang tính thẩm mỹ cao, tạo cho người thưởng thức cảm giác về gu thẩm mỹ độc đáo. Những sản phẩm Gốm thể hiện tính nghệ thuật, chỉn chu và tỉ mỉ từ bàn tay nghệ nhân sẽ đem lại cho trẻ cảm thức về nghệ thuật và xây dựng trong trẻ tình yêu với cái đẹp.

Ngoài tất cả những lợi ích kể trên thì lợi ích to lớn mà tất cả chúng ta đều dễ dàng nhận ra đó là làm Gốm rất vui và thực sự là một trải nghiệm thú vị cho tuổi thơ của con trẻ. Vì thế, Ukiyo Preschool đã đem Làm Gốm vào chương trình học chính thức hàng tuần. Hy vọng sẽ mang lại niềm vui và thật nhiều lợi ích cho sự phát triển của các con.